Etiska ráðið skipar nú almennum tiltaki í Suðuroy. Kjakfundur verður á Miðnámsskúlanum í Suðuroy sunnudagin 8. november 2020 frá kl. 14.30 til 17.00, og til viðgerðar eru etiskir spurningar, sum knýta seg at gentøknifrøði, ið hevur ávirkan á menniskju.

Stóru frambrotini innan gentøkni seinastu árini krevja, at vit í dag og næstu tíðina skulu viðgera og taka støðu til stórar etiskar spurningar, sum ikki áður hava verið á breddanum. Skulu vit til dømis hava alt at vita um, hvørjar arvaligar sjúkur vit eru berarar av? Hvør skal hava atgongd til upplýsingar um okkara ílegur og arvaeginleikar?

Hvussu skulu vit samrøða um slíkar spurningar, tá vitanin og møguleikarnir innan hesa tøkni næstan ongi mørk kennir?

Etiska ráðið eygleiðir gongdina í samfelagnum og tekur, av egnum ávum, til viðgerðar almennar og prinsipiellar etiskar spurningar um gransking í og nýtslu av biotøknifrøði og gentøknifrøði, ið hevur ávirkan á menniskju. Ráðið skal upplýsa almenningin og taka etiskar spurningar til umrøðu í almenninginum, og er við til at byggja upp almenna vitan og førleikar um etiskar spurningar í Føroyum.

Jógvan Dahl, fyrrverandi lærari og varaskúlastjóri á Venjingarskúlanum, fer at stýra fundinum, og tey, sum fara at hava upplegg og at taka lut í panelinum, verða Anne Mette Greve Klemensen, Marjun Bæk, Noomi O. Gregersen, Svein-Ole Mikalsen og Jógvan D. Hansen. Les skránna her.

Tiltakið er ókeypis og øll eru hjartaliga vælkomin.
Uppleggini kunnu síggjast her: www.etiskaradid.fo

Endamálið við kjakfundinum er at lýsa, hvørjar etiskar støður og spurningar knýta seg at síðstu tíðini áðrenn deyða, og hvussu vit ynskja, at seinasta tíðin skal verða.

Fundurin er í Løkshøll mikukvøldið 6. november frá kl. 19.30 til 21.30.

Í okkara mentan er ikki so vanligt at vísa sorg ella at tosa um deyðan. Men deyðanum sleppur eingin okkara undan. Og tað er eins umráðandi at hava ein skynsaman etikk viðvíkjandi umstøðunum, tá ið vit liggja at doyggja, og viðvíkjandi deyðanum sjálvum, sum tað er í sambandi við lívsins byrjan.

Tað er uppgávan hjá heilsufakliga økinum at viðgera mein og at grøða sjúkur, so at sjúklingurin verður frískur aftur og – um hetta ikki ber til – at linna sjúkueyðkennini og harvið avmarka líðingina. Uppgávan er m.a. eisini at veita hjálp soleiðis, at tann sjúki kann varðveita sínar førleikar sum longst.

Men hvussu handfara vit hesar umstøður í dag og hvat áttu vit at gjørt betur?
Fundurin fer at varpa ljós á hesar spurningar:
Hvat er palliatión? Hvussu eru umstøðurnar í heimum, har fólk liggja til at doyggja og hvussu upplivir Heimatænastan hesar støður? Hvussu fara vit væl úr hesi verð og hví skulu vit stremba eftir at varðveita førleikarnar sum longst? Hvussu ynskja vit, at seinasta tíðin skal verða?

Fundurin verður skipaður við fimm uppleggum. Hildur við Høgadalsá, sjúkrarøktarfrøðingur og Master í yrkismenning, forkvinna í Etiska ráðnum fer yvirskipað at greiða frá um palliatión. Jonna Joensen, deildarleiðari í Heimatænastuni, fer at greiða frá royndum hjá Heimatænastuni og umstøðum tær hava varnast. Marjun Bæk, fyrrverandi sóknarprestur og limur í Etiska ráðnum, fer at hugleiða um tað at fara væl úr hesi verð og um tilveruspurningar evstu tíðina. Sólbjørg Frederiksberg, fysioterapeut og limur í Etiska ráðnum, fer at greiða frá hví rehabilitering og palliatión eiga at ganga hond í hond. Seinasta innleggið eigur Bjarni á Steig, yvirlækni og serlækni í blóðsjúkum og palliatión, sum fer at greiða frá palliatión í dag og frameftir.

Tað verður Uni Arge, journalistur, sum fer at stýra fundinum og í panelinum verða Jonna Joensen, Marjun Bæk, Sólbjørg Frederiksberg og Bjarni á Steig. Sí skrá.

Tiltakið er ókeypis og øll eru hjartaliga vælkomin.
Framløgurnar verða beinleiðis stroymdar og upptøkurnar lagdar á heimasíðuna hjá Etiska ráðnum www.etiskaradid.fo